U bent hier: Home  > De genderkloof  > De beeldvorming

Internet voor iedereen

Schiet Peeceefobie-campagne haar doelpubliek voorbij?

In de Federale Overheidscampagne Peeceefobie over veilig computergebruik speelt huisvrouw Ginette de hoofdrol. Hoewel in het televisiespotje Ginette van pc-vrezende jaren ’50 huisvrouw uitgroeit tot dé voorvechtster van veilig internet en er zelfs een boek over schrijft, wordt ze niet door iedereen even grappig gevonden. Bovendien speelt volgens sommigen de campagne meer in de kaart van het dichten van de digitale kloof van mannen, dan die van vrouwen. Anderen vinden dat de campagne totaal voorbij gaat aan wat de overheid voorstaat: het gebruik van meer vrije software.

In de tv-spot van Fedict (1) gaat de pc-vrezende Ginette in haar jaren ’50 keuken de computer te lijf met haar stoffer, stofzuiger, insectenspray en keukenrol, om uiteindelijk helemaal over haar toeren de computer met enkele goed geplaatste dynamietstaven, de lucht in te blazen. Dit alles verpakt in een tiental korte scènes en voorzien van een mannelijke commentaarstem die net als Ginette lijkt weggelopen uit een typisch jaren ’50 reclamespotje.

Niet dat de telefoon bij Ada roodgloeiend stond, maar daags na de eerste tv-spots en printadvertenties in de media verschenen, ontving Ada toch enkele reacties van verontwaardigde consumenten. Reacties die echter geen enkele afbreuk doen aan het opzet van de campagne, integendeel: "Als blijkt dat een kwart van de Belgen schrik heeft om het internet op te gaan, dan moet daar inderdaad iets aan gedaan. Zeker naar vrouwen toe, want daar is de digitale kloof nog het grootst." Waar wel kritiek op kwam, was op het vrouwbeeld in de campagne, de producten waarvoor reclame werd gemaakt en het doodzwijgen van het bestaan van vrije software.

Negatief of inspirerend vrouwbeeld?

Als er één ding moeilijk is in reclame dan is dat het gebruik van humor. Als die goed zit dan scoor je als adverteerder buitengewoon hoog, zit de humor fout dan jaag je onvermijdelijk een deel van je potentiële consumenten tegen je in het harnas. Maar goede of foute humor, één ding blijft zeker: in beide gevallen ligt de reclame- of sensibiliseringscampagne op ieders lippen. De afgelopen weken verging het de Peeceefobie-campagne (2) weinig anders. Sommigen vonden de jaren ’50 huisvrouw Ginette buitengewoon grappig, anderen waren er verschrikkelijk door geschandaliseerd en zagen de humor er niet van in. Wat werd gezien bleef beperkt tot het beeld van de vrouw als domme huisvrouw, alsof hiermee ook onmiddellijk was gezegd dat alle vrouwen dom zijn, dat vrouwen en informatica niet samengaan of dat de plaats van de vrouw aan de haard is.

In Vlaanderen houdt ZORRA (3), de gender media watchdog aan de Universiteit Antwerpen, via woord en wederwoord de vinger aan de pols. In een interview met Joost Berends, creatief directeur bij De Mortierbrigade valt te lezen dat de grote meerderheid er toch de knipoog van in ziet, van dat jaren ’50 gevoel. "Want zulke vrouwen kom je nu gelukkig niet meer tegen," aldus Joost Berends. "Ginette leed aan pc-fobie en was dus ziek, maar nu is ze genezen en is ze de grote voorvechtster geworden van beveiligd internet, dé voorvechtster van ICT-emancipatie." Bekijken we de peeceefobie-campagne van deze zijde dan kan dus evengoed worden gezegd dat de campagne afstapt van het klassieke rollenpatroon en niet de mannen stimuleert, maar de vrouwen om een actieve en inspirerende rol te spelen in het ICT-gebeuren.

Leermethodes m/v

Ongeacht of Ginette het icoon is van de domme huisvrouw dan wel van de inspirerende computer- en internetgebruikster, de vraag blijft of de instrumenten waarvoor de Peeceefobie-campagne de aandacht vraagt, zich ook werkelijk tot vrouwen richten. Namelijk, enerzijds een website en anderzijds een handboekje over beveiligd computer- en internetgebruik.

De kans dat de gemiddelde vrouw van nu eens even een uur achter de computer gaat zitten om uit te zoeken hoe het zit met de "7 zetten veilig computeren en internetten" is volgens sommigen uiterst gering. Teveel vrouwen hebben nog altijd een dubbele dagtaak en komen aan dergelijke zelfstudie niet toe, is de redenering. Anderen menen dan weer dat vrouwen persoonlijke uitleg verkiezen boven zelfstudie, om van de leermethode van trial & error nog te zwijgen. Dit doet sommigen dan ook besluiten dat de Peeceefobie-campagne de helft van haar doelpubliek voorbij schiet. Hoewel gericht op mannen én vrouwen, zou de campagne eerder in de kaart spelen van het dichten van de digitale kloof van mannen, dan die van vrouwen. Erger nog, de campagne zou vrouwen ertoe aanzetten om de verantwoordelijkheid over de computer thuis nog meer in handen te leggen van de man, en op die wijze het mannelijke beeld van informatica nog versterken, aldus een discutante op het discussieforum van ZORRA.

Vrije software

Een laatste ding waarover werd gestruikeld in de Peeceefobie-campagne was het doodzwijgen van het bestaan van vrije software. Nochtans iets wat door Peter Vanvelthoven als Staatsecretaris voor Informatisering van de Staat en thans Minister voor Werk, sterk aangemoedigd wordt (4). Alle zeven zetten om veilig het internet op te gaan, slaan in de Peeceefobie-campagne op Microsoft Windows. Alsof er noch Macintosh, noch Linux gebruikers zijn. Of zou het zijn dat die helemaal geen last hebben van PC-fobie? PC-fobie? De enige echte ’politiek’ correcte term voor een campagne die zich uitsluitend richt op Microsoft-gebruikers? Een Apple of Linux gebruiker zal zijn/haar computer alvast nooit een PC noemen," aldus een Apple-gebruikster.

Wat er ook van zij, één ding weet Ada uit ervaring. Als je een maximum aantal vrouwen op de computer en het net wil krijgen, is meer nodig dan een website en een handboekje over veilig computergebruik. Niet dat aan vrouwen een voorkeursbehandeling moet worden gegeven, maar minstens erkennen dat heel veel vrouwen het moeilijk hebben met zelfstudie (5) en persoonlijke contacten appreciëren, is op zich al een ganse stap in de goede richting.

Of hiermee alles is gezegd over de Peeceefobie campagne, valt te betwijfelen. Op de Nieuwsbrief-redactie van Ada blijven de meningen verdeeld. Is Peeceefobie nu een goede dan wel een slechte campagne? Een campagne die ja dan neen zijn doelpubliek voorbij schiet? Slechts één manier om er uit te geraken: de lezers en lezeressen van de Ada-Nieuwsbrief het laatste woord te geven. Klik hier voor de Ada-poll en vertel wat u denkt van de Peeceefobie-campagne. Uw mening sturen naar Ada’s redactie-adres mag ook.

Het Ada-team

Forum de l'article