"Explore" opleidingen

• Explore: opleidingsprojecten rond Ada
• Partners van het Explore project
• De realisaties van Explore
• De relatie tussen Ada en Explore

Explore: opleidingsprojecten rond Ada

Sinds haar ontstaan houdt Ada zich in het kader van het Explore project bezig met opleiding en socio-professionele inschakeling van vrouwen in NICT beroepen. 6 Belgische centra voor opleiding en professionele inschakeling bieden via het project Explore een informaticaopleiding voor vrouwen.
De verschillende opleidingscentra hebben elk hun eigen achtergrond (sommige zijn specifieke vrouwelijke opleidingscentra, andere zijn gemengde centra voor informaticaopleiding) en bevinden zich telkens in een regio met eigen specifieke economische kenmerken. De partners van het Explore project bestaan dan ook uit opleidingscentra die elk hun specifieke bijdrage leveren: technische vaardigheden en kennis van de technologische evolutie, kennis over de specifieke opleidingseigenschappen voor vrouwen, en kennis van het institutionele netwerk in de drie politieke regio’s van België.
In deze opleidingscentra voor vrouwen en nieuwe technologieën wordt de problematiek waarmee Ada zich bezighoudt (werkomstandigheden, oriëntatie en kennis van informaticaberoepen en stereotiepe beelden over vrouwen in wetenschappelijke en technische beroepen), sterk aangevoeld.

Partners van het Explore project

De partners van het Ada project (Atel, Aron, Interface3 en Sofft) zijn de uitvoerders van het Explore project. Bij deze 4 sluiten zich nog twee opleidingscentra aan: Mentor, centrum voor professionele opleiding te Kortrijk en het Centrum voor Rurale Ontwikkeling (Centre de Développement Rural - CDR) te Ansart, in de provinicie Luxemburg.

Realisaties van Explore

Sinds 2001 zorgt het Explore project voor volwaardige opleidingen en vooropleidingen. De kwaliteitsopleidingen zijn gericht op de vorming van cursistes voor een beroep in de informaticasector : netwerken, informatica-ondersteuning, internetsites,…
De vooropleidingen bestaan uit opleidingen basiskennis informatica en geven vrouwen de kans zich een beter beeld te vormen van de informaticaberoepen. Vrouwen zijn zo beter in staat de juiste opleiding te kiezen, ofwel bij één van de partners in het kader van het Explore project, ofwel in een ander opleidingscentrum, universiteit of sociaal promotieprogramma.

Vooropleidingen en oriëntatie

De lengte en duur van de vooropleiding en de oriëntatie varieert sterk van centrum tot centrum en is afhankelijk van de doelstellingen van de opleidingscentra. De vooropleidingen hebben een experimenteel karakter en zijn als het ware ‘pilootopleidingen’.

Grosso modo kunnen we de vooropleidingen indelen in drie groepen, al naargelang hun functie en hun pedagogische inhoud:

Strikte oriëntatie

Dit zijn korte modules (40 à 80 uur), waarin de verschillende activiteiten van verschillende informaticaberoepen worden voorgesteld. Het is niet de bedoeling informaticaprogramma’s onder de knie te krijgen, maar uit te leggen wat de verschillende informaticaberoepen juist inhouden. Dit laat de vrouwen toe na te denken over hun keuze en over hun motivatie. In de praktijk vind je deze oriëntatiemodules vooral bij Interface3 en Aron.

De vooropleidingen

De vooropleidingen zijn langere opleidingen, van ongeveer 200 tot 400 uur. Tijdens deze vooropleidingen doen de stagiaires een basiskennis op van informatica (besturingssystemen, bureautica, basiskennis hardware,…) en krijgen ze initiatie in de verschillende informaticaprogramma’s die overeenkomen met de verschillende informaticaberoepen: programmatie, ontwikkelen van websites en netwerkbeheer.
Je vindt deze vooropleidingen zowel bij Atel, Aron, Mentor als Interface3. In alle 4 deze centra zijn ze gelinkt aan volwaardige opleidingen en wie een vooropleiding volgt doet dat meestal met de bedoeling ook de volwaardige opleiding voor een specifiek informaticaberoep te volgen.
Ook Sofft en CDR organiseren vooropleidingen, maar zonder dat daar een volwaardige opleiding op volgt. Sofft bereidt vrouwen voor op hun toegang tot andere opleidingscentra. Sofft contacteert alle opleidingscentra in het Luikse en geeft vrouwen de basiskennis informatica mee die ze nodig hebben om zich aan één van de centra in te schrijven. De vooropleiding bij CDR bestaat daarentegen uit het technisch beheersen van informaticaprogramma’s waarmee het merendeel van de vrouwen reeds werken. Aan het einde van de opleiding zijn de cursistes in staat om naast hun secretariaats-, boekhoudkundige en administratieve taken ook eerstelijns informaticaondersteuning te geven. Deze is onmisbaar, want het economische netwerk in de provincie Luxemburg bestaat grotendeels uit KMO’s, die maar zelden beschikken over informaticaondersteuning.

Modules voor certificatie en initiatie

Vertrouwen hebben in je eigen kunnen is essentieel om een werkgever te overtuigen. Vooral omdat de scholingsgraad van de meeste vrouwen die een opleiding volgen niet zo hoog is en
de centra voor socio-professionele inschakeling wel een opleidingscertificaat afleveren, maar geen diploma.
Om de cursisten aan te moedigen in hun zoektocht naar een job en hen te overtuigen van hun eigen kunnen, bereiden sommige partners hun cursisten voor op bepaalde certificaten zoals bv. het Microsoft certificaat voor netwerkbeheer en het ECDL certificaat voor het courant gebruik van informatica. In het kader van Explore is het Interface3 die de cursistes begeleidt in het halen van het ECDL certificaat.
In heel wat opleidingscentra wordt ook het omkaderend personeel warm gemaakt voor informatica via initiatielessen niet alleen in bureautica, maar ook in andere informaticaberoepen.

Aantal groepen in vooropleiding, oriëntatie, initiatie, certificatie,…

(NB : de groepen bestaan meestal uit zo’n 14 cursistes).

	Korte modules : Orientatie, Initiatie, Certificatie	Modules de 200 à 400 H : Préformation
Atel		2 groepen per jaar, op de vooropleiding volgt een volwaardige opleiding
Aron	Oriëntatiemodules Initiatiemodules het hele jaar door
CDR		Drie groepen in 2004, vooropleiding van 400 uren
Interface3	Verscheidene modules van 4 weken halftijds, gedurende het hele jaar. Module voor ECDL certificatie.	Vier groepen per jaar, gevolgd door verscheidene volwaardige opleidingen
Mentor		Eén groep per jaar, gevolgd door een volwaardige opleiding
Sofft		Twee groepen per jaar. Voor de volwaardige opleiding worden de cursistes doorgestuurd naar andere opleidingscentra

Totaal aantal cursistes in vooropleiding : 378 vrouwen in korte vooropleidingen, 124 vrouwen in lange vooropleidingen.

Volwaardige opleidingen

In het kader van Explore bieden vier partners volwaardige opleidingen. De verschillende opleidingen richten zich op verschillende informaticatberoepen:

• Verantwoordelijke webserver administration (interface3)
• Netwerkbeheer (interface3)
• Programmatie internetapplicatie (interface3)
• Assistent e-commerce (interface3)
• Informaticaondersteuning en Help desk (ATEL, ARON, Mentor)

In het totaal zijn er 9 opleidingen voor groepen van gemiddeld 14 cursistes. In totaal volgen er dus ongeveer 136 vrouwen een volwaardige opleiding bij één van de partners.
(NB : voor meer informatie kan je steeds terecht op de website van de verschillende partners)

De relatie tussen Ada en Explore

De vragen die Ada zich stelt komen voort uit de praktijkervaring van de opleiding en de inschakeling van vrouwen in de NICT beroepen.

Enkele voorbeelden:

Keuze voor een vrouwelijk opleidingscentrum

Wanneer een opleidingscentrum beslist om een opleiding voor vrouwen uit te bouwen worden deze centra al gauw geconfronteerd met het feit dat niet alle vrouwen even warm lopen voor zo’n opleiding. Veel hangt af van de manier waarop de informaticaberoepen worden voorgesteld, zodat vrouwen zich in deze beroepen op hun plaats vinden en er een professionele carrière kunnen uitbouwen. Zouden de namen van de informaticaberoepen (PC-technicus, netwerkbeheerder,...) voor vrouwen niet reeds een rem op zich betekenen? Zijn de plaatsen waarop we de opleiding bekend maken, de personages die in onze brochures voorkomen wel de geschikte?

Professionele inschakeling

Zijn de problemen in het zoeken naar een stage en een job gelijk voor vrouwen en mannen, of vragen ze een aparte aanpak? Het staat empirisch vast dat mannen op het einde van een informatica-opleiding meestal zekerder zijn van hun kunnen. Bij de vrouwen is dit minder vaak het geval, welke opleiding ze ook gevolgd hebben. Vrouwen hebben bij hun zoektocht naar werk dan ook wat meer aanmoediging nodig, in de vorm van een certificaat bijvoorbeeld, waarin hun opgedane kennis zwart op wit wordt vastgelegd. Vrouwen worden ook best voorbereid op de onvermijdelijke vraag van de toekomstige werknemer naar de beschikbaarheid van vrouwen met kleine kinderen.

Inhoud van de opleiding

Hebben vrouwen dezelfde technische bagage vooraleer ze aan een informatica-opleiding beginnen als mannen? In een informatica-opleiding is de veronderstelde basiskennis zelden gelijk aan nul en verwacht men van de deelneem-st-ers dat ze ten minste op de hoogte zijn van de meest courante begrippen (microprocessor, harde schijf, RAM), ze al gehoord hebben van termen als gigahertz en dioden en ze met een schroevendraaier en tang kunnen omgaan : beschikken alle vrouwen die aan een opleiding informatica beginnen wel over deze basiskennis?

Het Explore project gaat ervan uit dat als je een opleiding voor vrouwen organiseert je niet simpelweg kan verwachten dat de praktijk van oriëntatie, selectie en opleiding "genderneutraal" is. Sommige praktijken moeten overeenstemmen met vrouwen, anders lukt de opleiding niet, vind je geen cursistes en vinden de cursistes geen werk.
In gemengde opleidingen vindt je vaak een aangepaste aanpak voor vrouwen, maar deze aanpak wordt zelden als noodzakelijk voor het welslagen van de opleiding beschouwd. In een opleiding die uitsluitend voor vrouwen is bestemd wordt deze aanpak wel als noodzakelijk aanzien.

Ada reikt Explore de middelen om dieper op deze kwesties in te gaan en hiervoor duurzame oplossingen te ontwikkelen.
Bovendien wil het explore project cursistes niet alleen een geschikte opleiding geven, het project hoopt via de omkadering van Ada haar aanpak verder te verspreiden naar andere opleidingscentra zoals universiteien, graduaten, en centra voor sociale promotie en socio-professionele inschakeling.

Alle gepubliceerde artikels over deze rubriek: