U bent hier: Home  > Acties & instrumenten  > Andere acties

Film Password: Women

Inspirerende verhalen over vrouwen en ICT

Informatie uitwisselen, elkaar steunen, invloed hebben op internationale agenda’s... Wat betekenen zulke woorden eigenlijk in de praktijk en wat heeft het internet er mee te maken? In de film Password: Women maken we kennis met de succesvolle acties van een aantal vrouwenorganisaties uit verschillende werelddelen. De verhalen hebben alvast één ding met elkaar gemeen: ze zijn zeer inspirerend!

foto’s copyright: Anja van Oostrom

De film doet hetzelfde door een aantal succesvolle ICT-initiatieven van vrouwenorganisaties wereldwijd in beeld te brengen. De verhalen zijn van commentaar voorzien door drie specialisten op het gebied van vrouwen en ICT: Els Rommes (universitair docent IT & Gender, Nederland), Anita Gurumurthy (directeur IT for Change, India) en Ruth Oijambo Ochieng (directeur ISIS-WICCE, Uganda).

Toegang tot informatie: een internetcafé voor vrouwen

"Alle vrouwen hebben toegang tot het internet nodig, maar ze moeten ook zorgen voor een eigen invulling daarvan zodat ze er zelf hun voordeel mee kunnen doen," aldus Gurumurthy. Het eerste verhaal in de film gaat over een internetcafé voor vrouwen in Kampala, de hoofdstad van Uganda waar de bezoeksters voor omgerekend €4,50 per maand onbeperkt kunnen internetten. We maken kennis met Jackee Budesta Batanda die graag in het internetcafé werkt omdat het er koel en rustig is. Batanda is schrijfster en gaat niet alleen het internet op om naar informatie te zoeken maar ook om haar werk online te plaatsen. Ze is lid van een internet-schrijfgroep en als je even zoekt met Google vind je haar proza vanzelf.

Internationaal netwerken: het Roma Women’s Initiative

Vrouwen over de hele wereld hebben met taboes te maken. In de film worden vrouwenbesnijdenis in Afrika en de maagdelijkheidscultus bij de Roma in Oost-Europa genoemd. "Het vereist moed om erover te praten", zegt Els Rommes, universitair docente Gender & IT uit Nederland. "Via het internet kun je anderen vinden die in dezelfde situatie verkeren en dat kan veel steun geven bij het doorbreken van die taboes."

Enisa Eminova is een economiestudente in Macedonië. Ze is ook de manager van het Roma Women’s Initiative (2). "Steeds meer Roma meisjes krijgen een betere opleiding", zegt Eminova, "maar het stoort me dat we nog steeds gebukt gaan onder de traditionele Roma-normen en regels." Meisjes moeten maagd zijn tot ze trouwen, om de reputatie van de familie in stand te houden. In de film zie je hoe het Roma Women’s Initiative onderzoek doet naar de taboes rond maagdelijkheid door een enquète te organiseren onder ouders en kinderen.

Veel mensen uit de Roma-gemeenschap waren blij-verrast dat dit onderwerp eindelijk eens werd aangekaart. Sinds het Roma Women’s Initiative online is gegaan, is het dan ook snel uitgegroeid tot een netwerk van meer dan 100 actieve Roma-vrouwen uit negen landen waaronder Roemenië, Tsjechië, Slowakije, Bulgarije, Oekraïne. In al deze landen doen vrouwen nu hetzelfde onderzoek naar het taboe van de maagdelijkheid. Alle resultaten worden op de website www.romawomensinitiatives.org gepubliceerd. Ook schrijven de vrouwen elkaar e-mails met tips. Zonder het internet had het netwerk nooit zo snel kunnen groeien.

Nieuwe leermethoden: een cd-rom over geld verdienen

"Over de afgelopen tien jaar heb ik vrouwen zonder opleiding gebruik zien maken van tools als cd-roms om zichzelf dingen aan te leren, hun eigen informatie te bundelen en die door te geven aan andere Afrikaanse vrouwen," zegt Ruth Oijambo Ochieng. Vijf jaar geleden werd in de gemeente Nakaseke op het platteland van Uganda een Multipurpose Community Centre, kortweg Telecentrum, ingericht. In dit centrum (waarvan er doorheen Afrika al meer zijn geopend) vind je een bibliotheek, een kopieerservice en een computerlokaal. Maar door de gebrekkige elektriciteitsvoorziening en de hoge kosten voor een internetverbinding, slaagde het telecentrum in Nakaseke er niet in om internettoegang aan te bieden. Om te voorkomen dat de computers ongebruikt zouden blijven, bedachten de medewerkers van het telecentrum een andere methode om de gemeenschap te bedienen. Dat werd de cd-rom Plattelandsvrouwen in Afrika: ideeën om geld te verdienen, volledig geproduceerd in de plaatselijke taal, met duidelijke illustraties en gesproken instructies. "Het is een nieuwe manier van leren voor de vrouwen", zegt Rita Makaake Mijumbi van het Telecentrum in Nakaseke.

foto’s copyright: Anja van Oostrom

Ongecensureerd nieuws: een internet radiostation

"Een Afrikaanse vrouw zou heel graag weten waar vrouwen in Costa Rica mee bezig zijn. Ze wonen allebei in een ontwikkelingsland en hebben dezelfde problemen," zegt Ruth Oijambo Ochieng. "Of stel dat je lesbisch bent," zegt Els Rommes, "en jouw radiostation besteedt geen aandacht aan lesbische vrouwen. Dan zou ik graag zien dat een programma daarover via het internet werd doorgegeven."

In de film laat Radio Feminista (3) zien wat de mogelijkheden zijn van radio via het internet. Alle programma’s die het radiostation produceert, komen uitsluitend op het internet terecht. Producente Maria Suarez Toro zegt: "We wilden het internet op want het internet is nog zo nieuw dat vrouwen er zonder censuur hun zegje kunnen doen. We hebben hiervoor geen vergunning of toestemming nodig. We zijn zelf eigenaar van ons communicatiekanaal." Toch horen de meeste vrouwen de uitzendingen gewoon via hun radiotoestel. Dat komt doordat lokale radiostations in Costa Rica de uitzendingen gratis van de website van Radio Feminista kunnen downloaden. De programma’s bereiken door al die lokale radiostations samen een groot publiek.

Radio Feminista was ook aanwezig op de World Summit in Genève waar ze interviews deden, monteerden en vervolgens uploadden naar het internet. Suarez Toro: "Door die interviews uit te zenden, kwamen andere vrouwen te weten wat er nu eigenlijk besproken werd." Inmiddels is Radio Feminista bekend tot ver over de landsgrenzen omdat een internationaal publiek van journalisten in andere landen, de programma’s vertalen en uitzenden.

Communicatie: de beste strategie

De film sluit af met enkele statements over het belang van internet als communicatie-strategie voor vrouwen. Gurumurthy wijst erop dat het zeker voor vrouwen uit het Zuiden belangrijk is te beseffen dat het mondiaal debat plaats vindt op het internet, omdat internet het grootste bereik heeft van alle media. Ruth Oijambo Ochieng sluit daarop aan door het internet een ’kanaal’ te noemen "dat onze problemen voor anderen zichtbaar moet maken."

"Alle andere communicatievormen worden op andere niveaus gebruikt," zegt ze. En dat slaat op deze film die je niet via het internet kan bekijken maar wel op video of DVD. In de film zie je vrouwen niet alleen maar praten. Het leuke is juist dat je ze bezig ziet met kabels en software om de technologie te laten werken. Het wordt duidelijk welke macht vrouwen hebben als ze erin slagen op succesvolle wijze informatie- en communicatietechnologie te gebruiken.

Marlies Klooster
november 2005

Forum de l'article