Stereotiepe afbeeldingen

Waarom zijn er zo weinig vrouwen die een informaticaopleiding volgen of in de informaticasector werken [1]? Misschien simpelweg omdat in representaties een stereotiep beeld wordt geschetst van de beroepen in de nieuwe technologieën. Zo krijgen meisjes een verkeerd beeld van deze beroepen en voelen ze zich totaal niet aangetrokken tot de informaticasector.

Technologie en informatica worden beschouwd en voorgesteld als mannelijke disciplines. De computer is emotieloos en wordt gezien als een vlucht uit de werkelijkheid. Een informaticus is een jongere, een ‘hacker’, die nachten achter zijn pc zit en zich bezighoudt met allerlei onmogelijke fantazieën in een digitale wereld. Dit karikaturale beeld van een informaticus/hacker is het beeld dat jongeren hebben en dat voor jongens, noch voor meisjes aantrekkelijk is. En omdat dit beeld voor meisjes nog verder afstaat van hun identiteit, is het voor meisjes nog moeilijker dan voor jongens om zich met dit type van personage te identificeren.

De huidige maatschappij is nog steeds gebaseerd op een rolverdeling tussen de seksen: vrouwen hebben de verantwoordelijkheid over dingen in de privésfeer, over communicatie en relaties. Zich identificeren met het beeld van een informaticus is daarom niet verenigbaar met wat de maatschappij van meisjes lijkt te verwachten… [2]

Wanneer vrouwen in reclames worden afgebeeld in relatie tot technologie [3], worden ze vaak als leken afgeschilderd, terwijl mannen als specialisten worden neergezet. In deze beelden worden vrouwen ook vaker geassocieerd met de privésfeer (huishouding, opvoeding van de kinderen, seksualiteit) en mannen vaak in de publieke sfeer (werk, politiek).

Bij fictie is het beeld van vrouwen vaak heel anders. Wanneer vrouwelijke personages te maken krijgen met techniek (spelletjes, films, stripverhalen), nemen ze vaak de vorm aan van ‘super women’: ze zien er geweldig uit, ze kunnen alles en ze hebben mannelijke eigenschappen zoals onafhankelijkheid en felheid. Dit beeld staat mijlenver af van de identiteit die meisjes en vrouwen volgens onze samenleving hebben: ze zijn vriendelijk, toegewijd, bescheiden,...

Als we de afbeeldingen moeten geloven, gaan vrouwen en technologie niet samen. Een carrière als informaticus schrikt vrouwen af.

Deze stereotypen over mannen, vrouwen en technologie worden vaak in stand gehouden door reclames, films en stripverhalen. Zo blijven stereotypen bestaan, terwijl de realiteit van beroepen en personen die werken in de nieuwe technologieën veel complexer kan blijken te zijn en veel opener met betrekking tot de verschillen tussen de seksen en in de persoonlijkheden. Maar deze stereotypen worden niet altijd veroorzaakt door de beelden zelf, ook de manier waarop we naar beelden kijken en waarop we beelden interpreteren kan eraan bijdragen.