De kloof ontstaat in het gezin …

Net zoals vrouwen ondervertegenwoordigd zijn in wetenschap en in techniek zijn er weinig vrouwen in informatica. Hoe komt dit? Kwade tongen beweren dat vrouwen minder interesse zouden hebben voor informatica, maar alles wijst erop dat onze opvoeding minder neutraal is dan wordt aangenomen en er al op prille leeftijd een kloof tussen jongens en meisjes ontstaat ...

Vrouwen niet gemaakt voor informatica?

De verschillen tussen jongens en meisjes worden vaak toegeschreven aan biologische factoren. Sommige onderzoekers beweren dat de twee hersenhelften bij vrouwen anders zouden functioneren dan bij mannen. Ze zouden wetenschappelijke onderwerpen daardoor minder goed kunnen vatten, maar wel beter zijn in communicatie dan mannen.
Heel wat auteurs (1) stellen echter dat de resultaten van studies naar biologische en intellectuele verschillen tussen mannen en vrouwen elkaar vaak tegenspreken en meestal niet overtuigend zijn. Als er dan al biologische verschillen zijn, lijken de gevolgen voor het menselijke gedrag vrij beperkt. Bovendien is de verhouding tussen wat aangeboren of verworven is zeer complex: ookal wordt ons gedrag beïnvloed door onze hersenstructuur, ook het omgekeerde is het geval.
Lees meer

Gendergebonden clichés en stereotype socialisatie

De verschillende sociale regels die jongens en meisjes vanaf hun geboorte moeten naleven is de belangrijkste oorzaak voor de verschillen tussen mannen en vrouwen. Sommige gendergebonden clichés zijn echte gedragsregels geworden: van kleine meisjes verwacht men dat ze braafjes met poppen spelen, terwijl zoonlief graag actief en energiek met de Lego-blokjes ziet spelen.
Deze verwachtingspatronen zijn zo krachtig dat kleine kinderen zich naar de stereotype regels gaan gedragen, want een kind dat niet aan het verwachtingspatroon voldoet, wordt ‘gestraft’, terwijl het ‘beloond’ wordt met precies dat boek of speelgoed dat volgens de ouders met zijn of haar ‘aangeboren’ smaak overeenkomt. Deze stereotype socialisatie wordt nog versterkt op het moment dat kinderen het gedrag van volwassenen van hetzelfde geslacht waarnemen en gaan imiteren. Dat meisjes uiteindelijk een boek boven de computer verkiezen is dan niet meer te verwonderen…
Lees meer

Jongens ontwikkelen voorsprong via stereotiepe computerspelletjes

Ouders kopen heel frequent seksestereotiep: als het gezin zich financiëel een computer kan veroorloven, dan gaat die vaak eerder naar de zoon dan naar de dochter. Bij vele jongens ontstaat de interesse voor informatica via spelletjes. Tussen zes en zeventien jaar, maken spelletjes 80% uit van het computergebruik. De meeste van die spelletjes zijn echter ontworpen voor een mannelijk publiek en zijn gebaseerd op mannelijke stereotypen (vechten, competitie, geweld) (2) die meisjes niet veel zeggen. Meisjes verkiezen spelletjes waarin samenwerken, strategie en (bij)leren centraal staan.
Via deze vrijetijdsbesteding verwerven jongens technische vaardigheden. Snelheid van de processor, kwaliteit van de grafische kaart en hoeveelheid beschikbaar RAM-geheugen zijn immers belangrijk om comfortabel te kunnen spelen. Discussies met andere spelers versterken deze vaardigheden nog. Jongens beschikken op jonge leeftijd dus al over een technische basiswoordenschat en maken zo sneller vorderingen dan meisjes. Toch lijkt de computerbelangstelling van meisjes de laatste jaren steeds groter. De ontwikkeling van het internet en van een nieuw soort computerspelletjes (zoals bv. The Sims) hebben hier ongetwijfeld toe bijgedragen.
Lees meer

Hardnekkig rolpatroon

Ook na de kindertijd kunnen een aantal structurele hindernissen de toegang van vrouwen tot informatica belemmeren.
De meeste gezinnen kopen een computer voor de kinderen of voor het werk. Kinderen hebben vaak geen zin om hun moeder computerles te geven en de computer ‘voor het werk’ wordt thuis meestal door vader dan door moeder gebruikt.
Computers waren lange tijd ook heel duur en de zwakke economische koopkracht van vrouwen belette velen een computer voor zichzelf te kopen. Vrouwen hebben vaak ook te weinig tijd : ze moeten bovenop hun beroep thuis dagelijks allerlei taken doen: boodschappen, het huishouden, koken... Voor vrouwen met kinderen wegen deze taken nog zwaarder: of mama nu zin heeft om de pc te gebruiken of niet, kinderen slorpen heel wat hun tijd op. Plots zijn vrouwen de laatste van het gezin die vertrouwd geraken met een computer. De andere gezinsleden (man, kinderen) kennen er al gauw meer van dan zij en dan is het voor de mama’s vaak moeilijk om zelfzeker te blijven. Al snel voelen ze zich een kluns in vergelijking met de rest. Maar ze vergeten de tijd die de anderen hebben gekregen om het te leren….
Lees meer

Besluit

Reeds voor meisjes het ouderlijk huis verlaten begint hun informatica-avontuur al slecht. Door de gendergebonden socialisering interesseren meisjes zich minder voor technologie en computers dan jongens en door hun tekort aan ervaring denken ze een computer toch nooit helemaal meester te zullen zijn. Er is nochtans geen enkele reden om aan te nemen dat meisjes met een gebrek aan informaticavaardigheden in de wieg zijn gelegd… Wordt het geen tijd om na te denken hoe we via onze opvoedings- en onderwijsmethodes de toekomst van onze kinderen positief kunnen beïnvloeden?